راهکارهای مقابله با استرس پیش از شروع آموزش سنتور

دوستان و هنرجویان عزیز سلام. مصطفی رسولیان هستم مدرس ساز سنتور در وبسایت نت به نت. در این مقاله قصد دارم در مورد واژه ترس پیش از موعد یا استرس قبل از شروع آموزش ساز سنتور با شما صحبت کنم. شاید بپرسید چرا این مسئله آن قدر ضروری است که برای آن مقاله ای مجزا در نظر گرفته ایم. خب باید خدمتتان عرض کنم در تمام سالهایی که به تدریس این ساز پرداخته ام، با چشمان خود دیده ام که چگونه این استرس پیش از شروع باعث شده هنرجو بعد از اشتیاق فراوان به یادگیری و خرید ساز سنتور، ناگهان تغییر خلق داده و از صرافت یادگیری باز ایستاده و عطای آن را به لقایش بخشیده است. حتی گاهی دیده ام که هنرجو با همین استرس کار یادگیری را شروع کرده و پس از ماهها تحمل رنج این استرس به این نتیجه رسیده که تاب و توان ادامه دادن را ندارد و به مقام بدبینی و نفرت از موسیقی و ساز رسیده و نهایتا راه حل نهایی برای رسیدن به آرامش را فرار از آموزش دانسته است.

پس تعمق در این ارتباط به نظر ضروری میرسد. لازمه یادگیری هنر ظریفی مثل نوازندگی سنتور، دلی آرام و نفسی پر از اعتماد به خویشتن می خواهد. این مقاله برای آن دسته عزیزانی است که قصد شروع یادگیری ساز سنتور را دارند و پدیده‌ی طبیعی استرس گام هایشان را کند کرده و یا کلا از از ادامه مسیر باز داشته است.

آموزش سنتور در وب سایت نت به نت

فرق استرس با ترس در امر یادگیری سنتور

گاهی پیش می آید که هنرجویان ترس و استرس را به یک معنا می دانند. تفاوت این دو از زمین است تا آسمان که در ادامه به بیان این تفاوت ها میپردازیم. اما هر دو در یک زمینه با هم در تشارکند. هم ترس، هم استرس هردو واکنش طبیعی بدن آدمی هستند که یکی باعث پرهیز از خطرات و دیگری سبب پیشرفت در کار می گردد.

 ترس به صورت خدادادی در انسان نهادینه شده تا در مواقع خطرهای احتمالی، فرد را به فرار از مهلکه وا دارد. دانشمندان ترس را عامل بقا می دانند. دلیل آنکه علم کامپیوتر با این همه پیشرفت هنوز نتوانسته یک هوش مصنوعی خودآگاه خلق کند، همین ترس است. ترس را نمی توان برای کامپیوتر تعریف کرد و هیچ کد نویسی ای برای آن وجود ندارد. پس ترس امریست طبیعی. البته ترس گاهی تبدیل به توهم می شود و فرد از آنچه که واقعا وجود خارجی ندارد، یا از پیشامدی احتمالی در آینده هراس می گیرد. این ترس در مقوله بحث ما جایی ندارد، و برای درمان آن حتما می بایست نزد پزشک متخصص رجوع شود.

حال استرس را تعریف کنیم. استرس در لغت یعنی فشار. همانطور که گفتیم استرس نیروی محرکه و عاملی است برای پیشرفت. اصولا وقتی فرد در برابر انجام یک کار، یا در قبال قرار گیری در یک موقعیت دچار استرس می شود، به هر دری میزند تا از شر این بار اضافه بر دوش خارج گردد. با بررسی قوانین فیزیک در مورد سیالات (مایع‌، گاز، پلاسما) می توان معنی برون رفت از فشار را به خوبی درک نمود. مثلا بادکنکی را در نظر بگیرید که از هوا پر شده است. هوای داخل این بادکنک در به در دنبال روزنه ای می گردد تا بتواند خود را از این فشار تجمعی خلاص کند. وقتی روزنه به اندازه کافی بزرگ باشد، خارج شدن هوا و کم شدن فشار، بادکنک را به پرواز در می آورد. اما اگر روزنه ای یافت نشود، بادکنک در این فشار درونی می ماند و محکوم به تحمل می شود. همچنین اگر روزنه خیلی کوچک باشد، به ترکیدن و نابودی بادکنک می انجامد. در مورد انسان نیز همین مثال صدق می کند. وقتی دچار استرس از موضوعی خارجی می شویم، حالمان خراب می گردد. اگر راه حلی برای برون رفت نیابیم، این فشار بر روی سیستم عصبی تاثیر مخرب گذاشته و تبدیل به اضطراب می شود. تداوم اضطراب نه تنها می تواند جلوی هر پیشرفتی را بگیرد، بلکه فرد را به قهقرا و زوال می کشاند.

چگونه استرس خود قبل از یادگیری سنتور را مهار کنیم

خلاصه‌ی حرفهایمان تا به اینجا نشان داد که استرس داشتن قبل از شروع یک کار جدید، امری است طبیعی. ولی می بایست حتما تدابیر لازم برای خروج از این استرس را اتخاذ کرد.

هنرجوی عزیزی که به تازگی اراده کرده ای پا به عرصه شروع یادگیری سنتور بگذاری! استرس تو برای منِ معلم، کاملا توجیه پذیر است. اما ادامه دار شدن آن بستگی به خودت دارد. من در ادامه راه هایی را به تو خواهم گفت که طی سالها تدریس و مشاهده استرس هنرجویان تجربه کرده ام. مطمئن باش این راهکارها پاسخگوی تو هم خواهد بود البته به شرط خواستن؛ انشاالله.

• از افراد منفی نگر و نا امید دوری کنید:

• مطمئنا اگر دوستی دارید که دائم نسبت به زندگی انرژی منفی از خود بروز می دهد و در حرفهایش نا امیدی موج میزند، نمی تواند دوست خوبی برای شما باشد. او با دیدگاه خودش شاید لذت هم میبرد اما روی تو حتما اثر مخرب خواهد گذاشت. دوست تو باید تو را تشویق به پیشرفت و موفقیت کند.

• هنگام عصبانیت، خشم خود را کنترل کنید:

• استرس زیاد، گاه آدمی را به مرحله خشم و پرخاشگری می کشاند. خیلی مهم است در این مواقع مثل یک رئیس مقتدر بر خود حاکم باشید و اجازه بروز رفتاری را ندهید که جبرانش نشدنی باشد. در این گونه مواقع هر حرکت یا گفتاری بر آمده از خشم می تواند وجهه زشتی از شما به خودتان یا دیگران نشان دهد. پس از آن شاید دیگر روی بازگشت به نقطه آغاز را نداشته باشید.

•  

• برای تمرینات برنامه ریزی کنید:

• وجود یک برنامه مدون به شما آرامش می دهد. چرا که ناخودآگاه شما میداند که در ساعت معینی به تمرین و کار خواهید پرداخت. پس کمتر پالس های بیقراری را در ذهن شما منتشر می کند. البته این مرحله به شرطی موثر خواهد بود که خود را به اجرای دقیق برنامه ریزی ملزم و متعهد نمایید.

• خود را با دیگران مقایسه نکنید:

• به عنوان مثال وقتی به فلان دوست یا آشنا نگاه می کنید که در مراحل بالای نوازندگی قرار دارند، به جای مقایسه آنها با خودتان، سعی کنید از موفیتشان الگو بگیرید و برای خود سکوی پرش بسازید. مقایسه کردن عملا کار بیهوده ای است. شرایط زندگی دو نفر هیچ گاه یکسان نیست و مقایسه خود نسبت به دیگران امریست کاملا مردود که می تواند شما را در دوری باطل گرفتار کند.
•  

• با افراد با تجربه گفت و گو کنید:

• مشورت همیشه بهترین گزینه برای انسانها بوده تا از بحران های درونی خود خلاص شوند. گاه یک جمله تاثیر گذار از فردی با تجربه چنان دیدگاه شخص را متحول می کند که تمامی آن استرس ها و بی قراری ها به باد فراموشی سپرده می شوند. افراد با تجربه قبلا مسیری را که شما در ابتدای آن ایستاده اید، کامل پیموده اند. آنها می توانند دور نمایی از آینده حرفه ای را به شما نشان دهند و اینگونه تاریکی ای که بر ذهن شما نقش بسته را روشن نمایند. پس هیچ گاه فرصت مشورت با افراد با تجربه را از دست ندهید.

موضوع: مصطفی رسولیان

نویسنده: محمد حنطه ای