آموزش مضراب ریز در سه تار

 یکی از تکنیک های مرسوم در سه تار نوازی، مضراب زدن از نوع ریز است. تکنیکی که رسیدن به آن، چندان دشوار نیست. شما اگر می توانید مضراب بزنید، پس حتما خواهید توانست مضراب ریز هم بزنید. مضراب ریز یعنی چپ و راست های متوالی با سرعت بالا. انجام این تکنیک در خلال نوازندگی، می تواند باعث دلنشین تر شدن اجرا گردد. برای رسیدن به این مهارت کافی است یک تمرین ساده را پیاپی انجام دهید. اصولا هنرجویان مبتدی در اوایل یادگیری ساز سه تار، از اینکه نمی توانند مضراب ریز بزنند، نگرانند و گمان می برند ریز زدن، یک تکنیک خارق العاده و دست نیافتنی است. در این پست آموزشی قصد داریم به شما اطمینان خاطر بدهیم که نواختن مضراب ریز بسیار سهل الوصول است و با یک تمرین ساده در مدت زمان کوتاهی می توانید آن را یاد گرفته و اجرا کنید. ذهن آدمی می تواند با خلق یک عادت و تکرار، خود را به طرز قابل توجهی با آن تطبیق دهد.

در این ویدیوی آموزشی در وبسایت نت به نت، استاد اقبال تمرین کاربردی خود را برای شما ارائه می کند. اگر طبق این تمرین به پیش روید، خیلی زود شما هم به این تکنیک مسلط می شوید. شرح تمرین به این صورت است که یک بازه زمانی (مثلا یک دقیقه) را در نظر گرفته، و شروع به مضراب زدن چپ و راست کنید. هر چه زمان می گذرد سرعت مضراب زدن را بیشتر کنید. این کار را چند بار پشت سر هم و به صورت روزانه انجام دهید. البته دو نکته مهمی را که باید در نظر بگیرید، فرم صحیح ناخن و نحوه اصولی جای گیری دست بر روی ساز است. ناخن شما می بایست خوب سوهان خورده باشد و کج و ناهموار نباشد؛ چرا که باعث می شود سیم به آن گیر کرده و در روند تمرین شما اختلال ایجاد کند. همچنین اگر ساز را نادرست در دست بگیرید، می تواند منجر به فشار مضاعف بر عضلات گشته و شما را زود خسته کند.  پیشنهاد میکنم شرح کامل توضیحات در این باره را از زبان خود آقای اقبال بشنوید.

لینک های مفید برای شما:  ناخن نوازنده سه تار         استایل نوازنده سه تار (اکول)

چگونه یک مضراب ریز صحیح داشته باشیم؟

«تمرین» مهمترین عامل برای تقویت «مضراب ریز» در سه تار است. در ادامه به شما سه تمرین آموزش داده می شود که با انجام قدم به قدم آنها، میتوانید مضراب ریز خود را تقویت کنید. این تمرینات سه گانه که از سرعت کند به سرعت تند افزایش می یابد باعث می شود که فرمانهای صحیح یا بهتر بگوییم فرکانس های صحیح از مغز به انگشت سبابه شما ارسال شود. چنانچه مشاهده می کنید در قسمت پایین سه تصویر برای شما آماده کرده ایم که با تمرین دقیق و کامل آنها مضراب ریزتان تقویت می شود. تصویر اول تمرین مضراب ریز با سرعت چنگ است. تمرین دوم مضراب ریز با سرعت دولاچنگ و تصویر سوم تمرین مضراب ریز با سرعت سه لاچنگ است. میزان در هر سه تمرین دو چهارم است. دقت نمایید تمام تمرینات به صورت مضراب «راست و چپ» اجرا شود. در درس « چنگ» به عنوان نمونه بالای نت ها علامت مشخصه مضراب راست و چپ  گذاشته شده است. هر سه درس را روی سیم اول « دو دست باز» بنوازید.

1 – تمرین با سرعت چنگ

این تمرین کندترین حالت مضراب ریز است. یعنی به ازای هر نت سیاه دو مضراب میخورد. یعنی در هر میزان چهار مضراب راست و چپ خواهیم داشت. سعی کنید دقیق و طبق ثانیه این تمرین را انجام دهید و سرعت مضراب دقیقا طبق الگو باشد. بالای نت ها علامت های راست و چپ مشخص شده است. مضرابهای راست و چپ را کاملاً دقیق اجرا کنید. پس در هر میزان چهار مضراب راست و چپ خواهیم داشت. 5 دقیقه برای این تمرین زمان در نظر بگیرید.

2 – تمرین با سرعت دولاچنگ

در این تمرین نسبت به تمرین قبل، سرعت دوبرابر می شود؛ یعنی به ازای هر نت سیاه چهار نت دولاچنگ خواهیم داشت. پس چهار مضراب راست و چپ میخورد. بنابراین در هر میزان هشت مضراب راست و چپ خواهیم داشت. با دقت این تمرین را اجرا کنید. شاید کمی انگشتتان درد بگیرد، اصلا نگران نباشید، این موضوع طبیعی است؛ چرا که عضلات و مفاصل در حال شکل گیری و همچنین ورزیده شدن است. هرموقع انگشتتان خسته شد، 20 ثانیه به انگشتانتان استراحت بدهید، به این صورت که مچ خود را باز و بسته کنید تا کمی مفاصل استراحت کند. سعی کنید سرعتتان دقیق مانند نتها باشد. به مدت 5 دقیقه این درس را تمرین کنید.

3- تمرین با سرعت سه لاچنگ

در این بخش از تمرین سرعت خیلی زیاد میشود، یعنی چهار برابر تمرین اول خواهد بود، به طوری که به ازای هر نت سیاه هشت نت سه لاچنگ خواهیم داشت. بنابراین در هر میزان شانزده مضراب راست و چپ خواهیم داشت. در حقیقت این سرعت اصلی مضراب «ریز» در سه تار است. هدف ما از انجام تمرین ها دسترسی به این سرعت است. البته به صورت ممتد و صحیح باید آن را اجرا کنید؛ پس تاکید می کنم، حتما از اجرای کند شروع کنید و مرحله به مرحله به این سرعت برسید. حداقل 5 دقیقه تمرین برای این درس در نظر بگیرید.