فاصله چهارم درست پایین رونده در دوره تربیت شنوایی(درس 20)

هنرجویان عزیز با درس بیستم از مجموعه دروس تربیت شنوایی موسیقی، یکی از زیر مجموعه های مهم آموزش خوانندگی همراه شما هستیم.

این درس، ادامه درس نوزدهم است و این بار فاصله چهارم درست، به صورت پایین رونده تمرین خواهد شد.

در مورد مبحث فواصل موسیقی در درس شانزدهم تربیت شنوایی به طور مفصل صحبت کردیم.

همچنین در درس هفدهم تربیت شنوایی اصطلاحاتی همچون درست، کاسته، افزوده، کوچک و بزرگ در فواصل، که از آنها به عنوان بنیه فاصله در موسیقی یاد می شود را مورد بررسی قرار داده و  اطلاعات جامعی را خدمتتان عارض شدیم. با توجه به دانشی که اکنون به دست آوردیم، می دانیم که فاصله چهارم درست، یکی از بنیه های فاصله چهارم می باشد که بیانگر مسافتی به اندازه 5 نیم پرده یا 2.5 پرده کامل بین دو نت در موسیقی می باشد.

در تئوری موسیقی هفت نت اصلی داریم. با علائم تغییر دهنده که نیم پرده ها را نیز مشخص می کند؛ نت های فرعی هم به میان می آیند و مجموع نت های اصلی و فرعی را به 12 عدد می رساند.

شاید برایتان سوال شود چرا مجموع 7 نت اصلی با نت های فرعی 14 نمی شود؟ پاسخ در این است که در دایره نت های اصلی، بین نت های "می و فا" و همچنین "سی و دو" نیم پرده فاصله است. بدین صورت بین این نت ها علائم تغییر دهنده بمل و دیز نمی تواند قرار گیرد. به همین دلیل نت های اصلی و فرعی در مجموع 12 عدد هستند.

بد نیست بدانید در موسیقی سنتی ایرانی، ربع پرده هم وجود دارد و علائم تغییر دهنده برای آن سری و کرن هستند. اما در تئوری بین الملی موسیقی و موسیقی غربی، ربع پرده ها کاربردی ندارند.

تمرین سرایش فاصله چهارم درست به صورت پایین رونده

در این تمرین که استاد مبینی نت های آن را با رسم شکل بر روی تخته برایتان شرح می دهد، فاصله چهارم درست را این بار به صورت پایین رونده سرایش و تمرین خواهیم کرد.

یعنی نت اول، نت زیر تر خواهد بود و در فاصله چهارم درست آن، نت دوم سرایش می شود. به عبارتی این تمرین معکوس و قرینه درس قبلی است.

تمرین فواصل با سرایش آنها از هر دو جهت بالا و پایین رونده، امر بسیار مهمی در تربیت شنیداری و تقویت گوش موسیقیایی شما دارد. البته هدف اصلی، سرایش جملات نیست؛ بلکه تمرین و تکرار سرایش جملات است، تا آنجا که ملکه ذهن شود تا به راحتی و بدون نگاه کردن به کلاویه های پیانو بتوان به تحریر آن ها پرداخت؛ و یا اینکه با شنیدن هر نت، به سرعت فاصله چهارم درست آنها را در ذهن تداعی کرده و به آوا تبدیل نمود. 

جملات این تمرین عبارتند از "فا دو - فا دیز دو دیز - سل ر - سل دیز ر دیز - لا می - سی بمل فا - سی فا دیز - دو سل" که برای آقایان از نت فا در اکتاو سوم و برای خانم ها از همین نت در اکتاو چهارم آغاز می شود.

در ویدیوی زیر درس بیستم را به صورت رایگان تماشا کنید