درس پنجم دوره تربیت شنوایی-جاذبه آلتره های دیز

سلام بر شما علاقه مندان به آموزش خوانندگی. به درس پنجم از دوره تربیت شنوایی رسیدیم. در این درس می خواهیم با آلتره های دیز گام دو ماژور آشنا شویم و تمرینی بر اساس جاذبه این آلتراسیون انجام دهیم. به همین دلیل ابتدا باید کمی در مورد اصطلاحات مربوط به این درس در زمینه تئوری موسیقی اطلاعاتی کسب کنیم. البته هدف ما از تربیت شنوایی، ورود تخصصی به حیطه تئوری موسیقی نیست، بلکه بر مبنای دستیابی به توانایی تشخیص صداها و رهگیری الگوهای موسیقی است. با کسب این مهارت خواهیم توانست برای خوانندگی، صدای مناسب و غیر فالش را به راحتی از حنجره خود تولید کنیم. بد نیست یک بار دیگر یادآوری کنیم که تمرینات تربیت شنوایی در اصل یکی از پیش نیازهای ورود به عرصه خوانندگی است. به همین دلیل بهتر است به موازات این تمرینات، از تمرین های پکیج آموزش صدا سازی وبسایت نت به نت نیز استفاده کنید.

گذری مختصر بر اصطلاحات تئوری موسیقی مربوط به این درس

آلتره در موسیقی:

"گریزی کوتاه به نت هایی خارج از محدوده گام اصلی". وقتی آهنگساز یا نوازنده ای مشغول ساخت یا نواختن یک قطعه موسیقی است، در طول قطعه از یک یا چند گام مختلف استفاده می کند. هر گام موسیقی همانطور که در جلسات قبلی گفتیم، متشکل از نت هایی مشخص شده هستند و معمولا 8 نت را در یک اکتاو در بر می گیرند. اما گاهی پیش می آید که نوازنده یا آهنگساز، در حین نواختن در یک گام، از نتی استفاده می کند که جزء گام نیست. این نت های خارج از گام آلتره Altre نام دارد. در پروسه تولید آهنگ، استفاده کوتاه مدت و گذرا از نت های آلتره باعث تنوع در موسیقی می شود. مثلا در بین نت های سیاه، استفاده از یک آلتره با کشش دولاچنگ می تواند زینت بخش کار باشد. اما اگر میزان به کارگیری آلتره ها فراتر از حد شود، باعث ایجاد فالشی و حس ناخوشایند در موسیقی می شود.

نیم پرده ها و علائم تغییر دهنده:

فواصل بین نت ها پرده نام دارند. مثلا فاصله بین نت Do و Re یک پرده است. اما این فاصله را می توان به دو بخش نیز تقسیم کرد که حاصل می شود دو نیم پرده. نیم پرده ها نیز بایستی یک نام داشته باشند. برای نام گذاری آنها از دو علامت به نامه ای بمل و دیز استفاده می شود.

دیز #: این علامت صدای نت را نیم پرده زیر تر می کند.

بمل b: این علامت صدای نت را نیم پرده بم تر می کند.

اگر به صفحه انگشت گذاری پیانو نگاه کنید، دو دسته کلاویه می بینید. سفید و سیاه. کلاویه های سیاه برای تولید صداهای نیم پرده ای است. حال این سوال پیش می آید که چرا بین کلاویه های سفید می و فا و همچنین سی و دو؛ هیچ کلاویه سیاهی وجود ندارد؟ دلیل آن به این قضیه بر می گردد که فاصله بین این نتهای اصلی، خود نیم پرده است. بنابراین وجود کلاویه سیاه بی معنی می شود.

با این تفاسیر می توان نتیجه گرفت که هر کلاویه سیاه در پیانو می تواند به دو شکل نامگذاری شود.

مثال برای کلاویه سیاه بین نت Do و Re:

1. دو دیز: نت اصلی + علامت دیز = صدای نت دو نیم پرده ریز می شود

2. رِ بمل: نت اصلی + علامت بمل = صدای نت رِ نیم پرده بم می شود

علاقه مندان به تئوری موسیقی برای یادگیری مباحث تخصصی، می توانند از پکیج آموزش تئوری موسیقی وبسایت نت به نت با تدریس خانم مینا صابری استفاده نمایند.

آموزش تئوری موسیقی در وب سایت نت به نت

تمرین جاذبه آلتره های دیز گام دو ماژور

بعد از تعاریف بالا، می رسیم به بخش عملی این درس. تمرینی در جاذبه آلتره های دیز داریم. نت مبنا یا تونیک همان نت Do بزرگ و جملات این تمرین با گریزی بر نت های دیز این گام، به همین نت دو ختم می شوند.

جملات پایین رونده:

1- دو

2- دو ؛ ر ؛ دو دیز ؛ ر ؛ دو

3- دو ؛ می ؛ ر دیز ؛ می ؛ ر ؛ دو

4- دو ؛ سل ؛ فا دیز ؛ سل ؛ فا ؛ می ؛ ر ؛ دو

جملات بالا رونده:

1- دو

2- دو ؛ سی ؛ لا دیز ؛ سی ؛ دو

3- دو ؛ لا ؛ سل دیز ؛ لا ؛ سی ؛ دو

استاد مبینی ابتدا در پای تخته به نکات تئوری و جمله بندی های این جاذبه می پردازد و سپس به صورت عملی جملات را به تفکیک صدای آقایان و خانم ها اجرا می کند.

نکته: ابتدا جملات پایین رونده و سپس بالا رونده را سرایش کنید.

نکته مهم: این تمرین ها، تکرار بسیار زیادی می خواهند. در نگاه اول خیلی ساده و آسان به نظر می رسند. اما اصل تدوین این گونه تمرین ها برای ورود این الگوها به ذهن و حافظه شما و تثبیت آنهاست. در یک کلام هدف از این تمرین این است که اگر هر زمان، هر جا نت دو را شنیدید، بتوانید تمام نت های دیگر (چه نت های اصلی گام و چه آلتره های دیز) را بدون کم و کاست، سرایش کنید. این امر فقط در سایه تمرین زیاد میسر می شود.