مضراب زدن صحیح، اولین شرط نوازندگی سه تار

مضراب در لغت به جسم واسطه ای گفته می شود که نوازنده برخی از سازهای سیمی از آن برای زخمه زدن و به صدا در آوردن سیم ساز استفاده می کنند. اما مضراب زدن یک مصدر کلی است و برای سازهایی همچون سه تار حتی برای برخورد مستقیم انگشتان نوازنده با سیم ها به کار می رود. از آنجا که نوازندگی هنری مبنی بر امواج صوتی و صدا می باشد، اولین عامل ایجاد صدا همواره پر اهمیت ترین قسمت از فرایند تولید و ارائه اجرای موسیقی به حساب می آید. مثلا برای نوازندگی ویولن، اولین مهارت برای نوازنده استفاده صحیح از آرشه ویولن می باشد. نوازنده پیانو اولین مهارتی که می آموزد، جایگذاری صحیح انگشتان و فرم پنجه ها بر روی کلاویه هاست. برای سازهای زهی نیز مضراب زدن اصولی و صحیح نخستین فاکتور شروع فرایند یادگیری به حساب می آید.

ساز سه تار دارای بدنه ای بسیار ظریف، وزنی کم و بسیار نازک پیکر است. نوازندگی با آن نیاز به مهارت فوق العاده در مضراب زدن بر سیمها دارد. هنرجویی که سه تار می آموزد، اولین قدم را باید برای یادگیری مهارت در مضراب زدن بردارد. اگر صد سال تمرین سه تار کند ولی مضراب زدنش اصولی و صحیح نباشد، همیشه پای نوازندگی اش خواهد لنگید. اساتید پر آوازه موسیقی سنتی ایران، همواره تاکید ویژه ای بر این موضوع داشته اند. اگر سه تار نوازی اساتیدی چون حسین علیزاده، بهداد بابایی، جلال ذوالفنون، ابوالحسن صبا، نصرالله زرین پنجه و... شما را به شگفتی وا می‌دارد، بدانید این هنر ناب را آسان به دست نیاورنده اند. حرکت خیره کننده پنجه های ایشان و زخمه بر سیمهای نازک سه تار، حاصل دهه ها زحمت و تمرین پیوسته برای نحوه صحیح مضراب زدن بر سه تار بوده است. به عبارتی می توان گفت مهارت در مضراب زدن مقدم بر همه تکنیک ها و مهارتهای نوازندگی سه تار است. ابتدا مضراب صحیح، بعد از آن انگشت گذاری و سایر تکنیک‌ها!

در این پادکست، علی اقبال نوازنده و مدرس سازهای تار و سه تار، از اهمیت مهارت مضراب زدن و نقش مضراب صحیح در آینده یک نوازنده حرفه ای سه تار می گوید و تجارب ارزشمند خود در طول بیش از بیست سال نوازندگی این ساز و روشهای کسب مهارت برای مضراب زدن صحیح و اصولی را در اختیار شما می گذارد. شنیدن این پادکست به همه علاقه مندان به ساز اصیل سه تار توصیه می شود.