تمامی علاقه مندان به نوازندگی، در شروع کار خود با بزرگترین چالش پروسه یادگیری، یعنی تهیه و خرید سه تار اصل و با کیفیت روبرو می گردند. این مقاله برای کسانی‌ست که قصد شروع یادگیری ساز سه تار را دارند. سعی داریم با عبارات و توضیحاتی روان، تا حد امکان شما را برای روبرو شدن با این چالش آشنا کنیم. به تیتر مقاله دقت کنید: راهنمای خرید سه تار اصل! اولین سوال این است که سه تاری که اصل باشد را از کجا تهیه کنم؟ احتمالا جوابی که انتظار دارید بشنوید این است: از یک فروشگاه معتبر! این جواب درست است ولی همه‌ی جواب این نیست. پس در ادامه مقاله با ما همراه باشید تا به صورت اساسی به جواب مورد نظر خود برسید.

خرید سه تار و قیمت سه تار اصل از فروشگاه نت به نت

20 نکته مهم که باید پیش از خرید سه تار اصل بدانیم

1.  یک سه تار استاندارد، جنس کاسه اش یا چوب توت است یا چوب گردو. صفحه سه تار حتما باید از چوب توت ساخته شده باشد. دقت کنید که ساب صفحه دقیق و کاملا مسطح باشد. با نوک انگشتان جای جای صفحه را لمس کنید. هیچ برجستگی کوچک و بزرگی را نباید احساس کنید. دسته سه تار نیز به علت فشار زیادی که متحمل می شود، حتما باید از جنس چوب درخت گردو باشد.
2.  دقت کنید جنس خرک یکی از چوب های گردو، شمشاد جنگلی، فوفل یا افرا باشد. ارتفاع خرک میبایست حتما بین ۵ الی ۷ میلیمتر باشد. چنانچه از این میزان بلندتر یا کوتاه تر باشد، دیگر استاندارد نیست.
3. بهترین جنس برای گوشی ها، چوب گردو است. مطمئن شوید از جنس چوب توت نباشد. گوشیها بایستی نه خیلی سفت و نه خیلی شل باشند.
4. از تمام زوایا به کاسه نگاه کنید (از زاویه بالا، پهلوها و پشت کاسه). باید همه جای کاسه در قرینه کامل باشد. مثلا برآمدگی یکی از پهلوها نباید بیشتر یا کمتر از دیگری باشد. همچنین طرفین چپ و راست صفحه باید از تمام زوایا کاملا قرینه باشند.
5. دقت کنید که محل اتصال ترک ها در کاسه خوب بر هم چفت شده باشد و شکاف نا متعارفی بین آنها مشاهده نگردد.
6. قطر صفحه نباید زیاد از حد نازک باشد. چرا که از صلابت صدای ساز می کاهد. برای این منظور ساز را در مقابل شکم به دست گرفته و با انگشت شست خود وسط صفحه را به آرامی فشار دهید. اگر صفحه در محل قرار دادن شست بیش از اندازه پایین رود و فرورفتگی ایجاد شود، یعنی ضخامت صفحه استاندارد نیست. راه دیگر هم اینست که با انگشت سبّابه (انگشت اشاره) ضرباتی آرام به سطح صفحه بزنید. با این ترفند نیز تا حدود زیادی از ضخامت صفحه مطلع خواهید گشت.
7. سوراخهای روی صفحه می بایست با هم در تقارن کامل باشند. قرینه نبودن باعث اختلال در خروج امواج صوتی از کاسه می گردد و در کیفیت صدای ساز تاثیر نامطلوب  می گذارد.
8. خوب بررسی کنید که بر بیخ دسته (محل اتصال پایین دسته و کاسه) کاملا کار شده باشد و اصطلاحا آب دیده باشد. چفت بودن این قسمت نقش بسیار مهمی در عمر سه تار خواهد داشت.
9. استاندارد پهنا در قسمت پایین دسته (بیخ دسته) ۳۰ میلیمتر می باشد. اگر کمتر بود اشکالی ندارد ولی بیشتر نباید باشد. استاندارد پهنا در بالا دسته نیز ۲۲ الی ۲۴ میلیمتر است.
10. دسته ی مخروطی (اگر پهنای دسته از بالا دسته به طرف پایین دسته پهن شود، به آن دسته مخروطی گفته میشود. فرق چندانی بین دسته های مخروطی و دسته های یکنواخت وجود ندارد و بیشتر به سلیقه بر میگردد) می بایست از بالا تا پایین کاملا قرینه ساخته شده باشد. برای این منظور از زاویه دید سر دسته (بالا دسته) به طول آن نگاه کنید. افزایش پهنا باید کاملا یکنواخت و هماهنگ باشد و اصطلاحا دارای شکم نباشد. با لمس دسته نیز میتوانید به قرینگی آن پی ببرید. به این شکل که انگشتان خود را در دو طرف دسته قرار داده و با سرعت دست خود را یک بار از انتها به ابتدا و یک بار بالعکس جابجا کنید. قرینه بودن در دسته های غیر مخروطی نیز می بایست به همین شیوه بررسی گردد.
11. هنگام خرید ساز از فروشنده بخواهید کوک آن را دیاپازون کند. عموما سه تارها در کوک های پایین تر از دیاپازون صدای خوبی می دهند. یک سه تار خوب، سه تاری است که در کوک های بالاتر نیز کیفیت صدای خود را از دست ندهد.
12. به سيم بم ساز مضراب بزنيد، صدای آن بايد نرم و طبيعی باشد و اصطلاحا گز نزند. به سيم دوّم مضراب بزنيد و دقت كنيد صدا كاملاً مفهوم و شفاف باشد و دارای گنگی نباشد.
13. حتما دقت کنید که صدا دهی ساز در بالا دسته و پایین دسته  دارای هارمونی باشد. هارمونی به این معنی که جنس صدا تغییر نکند. اين موضوع را حسی خواهيد فهميد، منظور اين است كه صداها از بالا تا پایین، تغييرات ثابتی داشته باشد و یک دفعه تغيير صدايی نداشته باشد.
14. بهترین رنگ برای سه تار، رنگ لاک الکل است. دقت کنید هیچ جای ساز اثر سوختگی حاصل از مالش زیادی لاک الکل وجود نداشته باشد. و همه جای ساز، مخصوصا لبه ها به صورت یکنواخت و یکدست رنگ شده باشد. انتخاب رنگ ساز سليقه‌ای است، اما هرچقدر رنگ ساز روشن‌تر باشد، چنانچه عيبی هم در ساختار آن باشد بهتر مشخص می‌شود.
15. فاصله سيم‌ها روی خرک خيلی مهم است. سيم‌های جفتی (سيم‌های بم) بايد كنار هم باشند، سيم سُل كمی از آنها فاصله داشته باشد و فاصله سيم اول با سیم سل طوری باشد كه موقع انگشت‌گذاری روی سيم اول يا دوم، انگشت مزاحم سيم ديگری نباشد.
16. خیلی به مهر ساز حساس نباشید و از یک سازنده ساز بت نسازید. در سازهای معمولی (متوسط رو به پایین) زیاد فرق نمی‌کند که مهر ساز چه باشد. اما بعضی اساتید مانند استاد جزایری، محمدی و مفاخری سازندگان حرفه‌ای و سرشناسی هستند و البته قیمت سازهایشان هم بالا است. در این مورد سازها، حق با شماست و حتماً باید مهر و یا برند برتری را انتخاب کنید.
17. بهترین جنس پرده، پرده های ساخته شده از روده تابیده شده گوسفند است. هر چند از الیاف مصنوعی با کیفیت نیز می توان استفاده کرد.
18. زیاد به تزئينات ساز توجه نكنيد. گاهی قيمت زياد يک ساز به خاطر اين تزئينات است، ما با صدای ساز و كيفيت انگشت گذاری كار داريم.
19. وقتی تكنيك ناله، (ويبراسيون) را اجرا می‌كنيد، توجه كنيد كه مشكل نداشته باشد و هنگام اجرای این تکنیک، انگشت راحت روی دسته بلغزد.
20. سه تار در سه سایز مختلف ساخته می شود. کاسه بزرگ، کاسه متوسط و کاسه کوچک. هنگام خرید دقت نمایید کدام یک از این کاسه ها با آناتومی بدن شما هماهنگ تر و سازگارتر است. به عنوان مثال برای افراد ریز جثه، سه تار کاسه بزرگ مناسبتر است. در کل تفاوت اندازه های کاسه به حدی نیست که تاثیر زیادی داشته باشد.

تفاوت سه تار کاسه بزرگ با کاسه کوچک

سه تار نزدن، بهتر از سه تار بد زدن است

اگر قرار باشد شما با یک سه تار غیر استاندارد یادگیری را آغاز کنید، روند یادگیری شما از همان اول به اشتباه شکل می گیرد. در ابتدا شما متوجه این موضوع نمی شوید؛ چرا که هنوز تجربه ای در تشخیص سه تار خوب از سه تار بد را کسب نکرده اید. به خاطر همین با همان سه تار غیر استاندارد کار را ادامه می دهید و همین امر سبب می گردد تا برداشت شما از یادگیری، به غلط شکل گیرد. و بعد از چندی که کمی با دنیای سه تار آشنا شوید، تازه میفهمید که تمام راه را اشتباه آمده اید و شاکله و بنای اولیه نوازندگی خود را با یک سه تار غیر استاندارد، ناقص و لرزان ساخته اید. اکثر هنرجویان وقتی در این مرحله متوجه این موضوع می شوند، چنان ذوقشان کور می شود که نه تنها از یادگیری سه تار، بلکه کلا از دنیای نوازندگی انصراف می دهند. عده ای هم که عزمشان برای یادگیری راسخ تر است، مجبور می شوند آن بنا را خراب کرده و از نو بسازند. به این ترتیب کلی هزینه و وقت و انرژی را تلف کرده اند. از این روست که می گوییم سه تار نزدن، بهتر از سه تار بد زدن است.

چرا خرید سه تار اصل از فروشگاه نت به نت، یک خرید مطمئن است؟

محور فعالیت وبسایت نت به نت آموزشی است، نه فروشگاهی. چنانچه دقت کنید خواهید دید همیشه تعداد محدودی ساز به فروشگاه نت به نت تزریق می شود. البته ما نیز می توانیم به شکل فله ای محصول وارد فروشگاه آنلاین خود کنیم و بدون هیچ شناخت و بررسی تخصصی، قفسه های آن را پر نماییم. اما اینگونه، اعتبار بخش آموزشی ما لطمه می خورد و اعتماد هنرجویان نسبت به ما خدشه دار می گردد. همانطور که تا به حال صدها بار گفته ایم: بزرگ ترین سرمایه ما، اعتماد شماست. حال با ذکر سه دلیل به پاسخ اين موضوع میپردازیم که چرا خرید سه تار از نت به نت، مطمئن و کم ریسک است.

۱- ضمانت اصل بودن مُهر سه تار

سازهای تقلبی به خاطر سود آوری زیادی که دارند، به وفور در بازار موسیقی یافت می شوند. سه تارهای بد کیفیتی که با جعل مهر یک برند سر شناس، اعتماد خریدار را جلب کرده و آن را به چند برابر قیمت به فروش می رسانند. اما فروشگاه نت به نت تمامی سه تارهای خود را از مستقیما از کارگاه سازنده تهیه کرده و در اختیار هنرجویان قرار می دهد.

۲- بررسی دقیق کیفیت سه تار

هر چند ما همه سه تارهای فروشگاه خود را بدون واسطه و مستقیما از کارگاه تولیدی تهیه می کنیم، اما بزرگترین اساتید سازنده سه تار هم شاید گاهی به خاطر پاره ای از علل، یک ساز ناکوک را تولید کنند. این امری طبیعی است. مثلا فلان سازگر از هر ده سه تاری که می سازد، شاید یکی از آنها دارای نقصی کوچک باشد که نوازندگی با آن را به چالش بکشد. به همین منظور تمامی سازهایی که تهیه می کنیم، از زیر ذره بین اساتید خبره عبور می دهیم و اگر کوچکترین نقصی در آنها وجود داشته باشد، بدون رودربایستی آن را به سازنده مرجوع می کنیم. البته همان ساز را هم می توانیم در فروشگاه قرار دهیم و قیمتش را به خاطر آن نقص سرشکن نماییم تا هر کس خواست ارزان تر بخرد. اما این کار را زیبنده هنر اصیل ایرانی نمیدانیم.

۳- فروش سه تار به صورت محدود:

اگر به فروشگاه آنلاین نت به نت نظری بیفکنید، در می یابید که فروش سه تار در این مجموعه به صورت محدود انجام می پذیرد. این فقط یک دلیل دارد و آن هم برای اینست که فرصت لازم برای بررسی و تایید کیفیت همه سازها را داشته باشیم تا خدایی نکرده یک وقت سه تار غیر استانداردی از دستمان در نرود و به هنرجو تحویل داده شود.

چند توصیه مهم برای نگهداری و طول عمر سه تار

دوستان عزیز! سه تار وسیله ای هنری و بسیار ظریف است. این ظرافت مراقبت ویژه ای را هم طلب می کند.

- حتما سه تار های خود را همراه با هاردکیس بخرید. تغییرات دما و رطوبت در بلند مدت، دو عامل مخرب برای چوب، مخصوصا جسم ظریفی همچون سه تار می باشد. هاردکیس یا جعبه سه تار اولا محیط ایزوله ای نسبت به نور، تغییرات و رطوبت فراهم می کند، ثانیا به عنوان ضربه گیر می تواند از هر گونه ضربه احتمالی بر ساز و شکستن، ترک برداشتن و یا خم شدن آن جلوگیری نماید.

- هر وقت تمرین یا نوازندگی با سه تار تمام شد، آن را فورا در داخل هاردکیس قرار داده و در جایی مطمئن آویزان کنید.

- سه تار خود را دست کودکان نسپارید. یک لحظه غفلت از کودک می تواند سبب آسیب جدی و جبران ناپذیری بر ساز گردد.

- ساز یک وسیله شخصی است. هیچ گاه آن را به کسی قرض ندهید. ما ایرانیان به خاطر خونگرمی و مهربانی اصولا نمی توانیم به درخواست های دیگران پاسخ منفی بدهیم. اما وقتی کسی به شما می گوید دو روز سه تار خود را به من قرض بده، درست همانند اینست که بگوید مسواک خود را به من قرض بده. پس بدون رودربایستی و خیلی محترمانه در برابر اینگونه درخواست ها بگویید نه!

صحبتی با هنرجویان وبسایت نت به نت

همراهان همیشگی و عزیزان علاقه مند به هنر زیبای موسیقی. همانطور که می دانید آموزش های استاد اقبال به صورت محصولات آموزشی در اختیار شما خوبان قرار گرفته است. یکی از خصائل ذاتی آموزش از راه دور اینست که طیف هنرجویان محدود به یک شهر و استان نمی شود. از شهرهای مختلف و همینطور ایرانی های خارج از کشور نیز با آموزش های ما کار خود را شروع میکنند. خب، علی القاعده هنرجویان ایشان نمی توانند به صورت مستقیم برای خرید سه تار از او کمک بگیرند. چرا که بررسی کیفیت یک ساز، نیازمند دسترسی فیزیکی به آن می باشد. از این رو در فروشگاه نت به نت، هر سری چند عدد سه تار، در دسته بندی ها و قیمت های مختلف برای هنرجویان وبسایت بارگذاری می شود تا از این طریق بتوانند با خیالی آسوده یادگیری سه تار را آغاز نمایند. تمام سه تارهای فروشگاه توسط خود استاد اقبال انتخاب و تهیه شده و پس از بررسی دقیق در دسترس هنرجویان عزیز قرار می گیرند.