آموزش مبانی صداسازی و خوانندگی

" لازمه خواننده شدن، تقویت قدرت حنجره، استفاده از اصول صحیح تنفسی و یادگیری تکنیک های خوانندگی است. داشتن صدای خوب و استعداد ذاتی، تنها باعث تسریع پروسه آموزشی می شود و هرگز جای آموزش صحیح را نمی گیرد"

این روزها که تعداد خواننده ها در سبک های مختلف بسیار زیاد است، خواننده ای را می توان موفق نامید که صدای سالم، قوی و پر صلابتی داشته باشد. حتما خودتان هم دیده و شنیده اید صداهایی را که با انواع افکت و اکولایزر، با صد گونه ترفند و استفاده از تکنولوژی، تیون و صاف می شود اما به دل نمی نشیند. فرق خواننده ای که از قدرت حنجره خود استفاده می کند با فردی که افکت های رنگارنگ از دور بر روی صدایش داد می زند، خطی است که یک طرفش هنر طبیعی، و در طرف دیگرآن جلوه های مصنوعی وفاقد روح قرار دارد.

آیا همه می توانند خواننده شوند؟

این سوال دقیقا برابر است با پرسشِ آیا همه می توانند نوازنده شوند؟ جواب آن آن بلی است. همانطور که نوازندگی نیاز به بدنی سالم و ابزاری استاندارد به نام ساز دارد؛ خواننده شدن هم نیاز به همین دو عامل دارد. بدن سالم و ابزاری استاندارد به نام حنجره. ساز را دیگران می سازند و نوازنده فقط باید یک مدل خوش دست، استاندارد و با کیفیت آن را پیدا کند. اما حنجره یک عضو طبیعی و جزئی از ارگان های بدن است که برای رسیدن به حالت استاندارد، بایستی با تمرین ها و متد به روز آن را تربیت کرد و به عبارتی پرورش داد. اینجا است که به مبحث مهم مبانی صداسازی یا پروش صدا می رسیم.

باشگاه صدا، تمریناتی با متد روز دنیا

در پکیج مبانی صداسازی، شما وارد باشگاهی می شوید درست مثل یک باشگاه بدنسازی. مربی به شما تمریناتی می دهد که صدای خود را تقویت و عضلات تنفسی و آوایی خود را ورزیده کنید. همه ما به صورت خام می توانیم خوانندگی کنیم. اما خامی صدا چیزی نیست که از فرد یک خواننده حرفه ای بسازد. صدای خام در باشگاه صدا، ورزیده می شود. هنرجو قابلیت های صدای خود را می شناسد. میفهمد چگونه نفس کم نیاورد. چگونه صدای تو دماغی را مهار کند. می فهمد صدای سر یا هد ویس چیست و چه کاربردهایی دارد. با صدای وکال فرای و فالستو آشنا می شود و می فهمد کجا باید از آنها استفاده کند.

اما برای استفاده از همه قابلیت های صدا به صورت اصولی و درست، نیاز داریم که تمرینات تنفسی و صداسازی را به درستی انجام دهیم. در این باشگاه، شما مربی با تجربه ای خواهید داشت به نام استاد مهران مبینی. تمریناتی که ایشان برای شما در نظرگرفته اند، برگزیده ای است از سه متد مطرح صداسازی جهان:

1- متد سی وی تی CVT (Complete Vocal Technique)

2- متد سینگینگ ساکسز (Singing Success)

3- متد اس اُوی تی SOVT (Semi-occluded vocal tract)

و همچنین بیش از 20 سال سابقه و تجربه ایشان در زمینه خوانندگی و صداسازی.

تقویت صدا با پکیج آموزش مبانی صداسازی

بله، هدف ما در وب سایت نت به نت از تولید این پکیج آموزشی این است که هنرجو چنانچه بخواهد به عنوان خواننده در هر سبکی از موسیقی (آواز سنتی، پاپ، راک، کلاسیک و...) به دنیای خوانندگی ورود کند، در مرحله اول زیر ساخت های لازم و بستر مناسب را مهیا کند. اولین مرحله خوانندگی، صداسازی است. این مجموعه به هنرجو کمک می کند تا در به کار بردن آگاهانه اصوات خوانندگی، به خودکفایی برسد. مجموعه تمرین هایی که حنجره شما و تارهای صوتی آن را به گونه ای تربیت می کند، تا بدون آسیب رساندن به آن از طرق مختلف مثل انقباض بیش از حد، وارد آوردن فشار و تنش های مخرب به عضلات؛ بتوانید با تسلط کامل صدایی خالص و ناب را ایجاد نمایید.

ساز و کار پکیج مبانی صدا، کاملا بر مبنای فیزیک بدن و حنجره است و اولین قدم شما برای خوانندگی محسوب می شود. داشتن صدایی قوی و محکم، از ملزومات اصلی یک خواننده حرفه ای است.

استعداد ذاتی یا آموزش عملی؛ کدامیک برای خواننده شدن موثرترند؟

صدای خوب و داشتن استعداد ذاتی، برای خواننده شدن فاکتورهای خوب و اثربخشی هستند. اما این دو عامل به تنهایی کافی نیست. فرض کنید آزمونی با دو شرکت کننده برگزار می شود. شرکت کننده اول از بچگی صدای خوب و استعداد ذاتی برای خوانندگی داشته است. اما شرکت کننده دوم خوانندگی را از طریق متدهای به روز و مدرن، تمرینات و دوره های آموزشی یادگرفته است. حال این دو در مقابل داوران به اجرا می پردازند. به نظر شما کدام یک در این آزمون قبول خواهند شد؟

مطمئنا نفر دوم برنده خواهد شد. معیار داوران توانایی اجرای صحیح اصوات و تکنیک های خوانندگی است. شخص اول هر چقدر هم که صدای زیبایی برای خوانندگی داشته باشد، بدون عبور از مراحل آموزشی نمی تواند قدرت صدای واقعی خود را بیابد. این در حالی است که شرکت کننده دوم دقیقا گام را می شناسد، تنالیته را به درستی اجرا می کند و به اصول شنیداری برای ادای صحیح و روی نت آواها، واقف است.

پرورش صدا، اولین مرحله آموزش خوانندگی

هر کس وارد دنیای خوانندگی می شود، بایستی از سه مرحله آموزشی گذر کند تا صدایش کوک، تنفسش استاندارد، گوش موسیقیایی او دقیق و قابلیت اجرای تکنیک های خوانندگی در او ایجاد شود. اینها همگی پیش مراحل ورود به عرصه خوانندگی برای همه هنرجویان در هر سبکی هستند.

خب عزیزان، قبل از اینکه به به سراغ معرفی محتوای این پکیج بپردازیم، بیایید با هم یکی از اجرای های استاد مبینی را ببینیم و از شنیدن موزیکی زیبا لذت ببریم.

اجرای آهنگ بی تو با صدای مهران مبینی مدرس خوانندگی وبسایت نت به نت

مراحل عمومی و پیش نیاز خوانندگی

1- صداسازی:

در مورد این مرحله به طور مفصل در بندهای بالا صحبت کردیم. هنرجویان در این مرحله یاد می گیرند چگونه با استفاده از تمرین های به روز دنیا، بهترین صدا را با حنجره خود تولید کنند. صدایی که قابلیت انعطاف داشته باشد، بتواند در گام های بالا و پایین شفافیت خود را حفظ کند و از قابلیت خیره کننده ماهیچه دیافراگم که به صورت مستقیم بر تکنیک های تنفسی تاثیر گذار است، برای بهینه کردن صدای خود به نحو احسن استفاده کند.

پکیجی که در حال خواندن اطلاعات آن هستید، مجموعه ای کامل و حرفه ای برای این مرحله از خوانندگی است که توسط استاد مهران مبینی و با بهره گیری از متد روز صداسازی دنیا برای علاقه مندان به خوانندگی تهیه و تولید شده است.

2- تربیت شنوایی و سلفژ:

هر قطعه، آهنگ یا ملودی؛ دنباله ای از نت های مختلف است که با الگویی منتظم از ابتدا تا پایان قطعه به صورت هدفدار قرار گرفته اند. تربیت شنوایی یعنی به خاطر سپردن رنگ ملودی ها و توانایی تشخیص و رهگیری الگوی های متفاوت در موسیقی. این مرحله مستقیما به حس شنوایی و حافظه مربوط است. تربیت شنوایی یا سلفژ، پیش نیازی است برای همه شاخه های موسیقی. در دهه های گذشته به این مرحله در کشورمان زیاد توجهی نمی شد، اما امروزه تربیت شنوایی یا سلفژ، حتی برای کودکان در مراکز آموزشی موسیقی کودک، به عنوان یکی از اولین مراحل شناخت موسیقی مورد توجه قرار گرفته است.

این مرحله مهم در وبسایت نت به نت به صورت رایگان به هنرجویان آموزش داده می شود.

3- آشنایی با تکنیک های خوانندگی:

تکنیک خوانندگی، فن و مهارتی است که در آن خواننده به صورت آگاهانه از سیستم تنفسی و حنجره خود برای ادای دقیق آواها، تلفظ بی نقص واژه ها، فرازها و فرودهای منظم، و در کل خواندن آوازی پر صلابت و با کیفیت استفاده می کند. یادگیری تکنیک های خوانندگی نیز مثل صداسازی و تربیت شنوایی، قبل از انتخاب هر نوع سبک خوانندگی لازم است. استاد مبینی برای این مرحله نیز برنامه دارد و به زودی با یک پکیج دیگر؛ این مرحله مهم را به صورت حرفه ای به شما عزیزان آموزش می دهد.

محتوای پکیج مبانی صداسازی استاد مهران مبینی

پکیج مبانی صداسازی، تولید شده در وبسایت فرهنگی آموزشی نت به نت با تدریس مدرس با تجربه و با سواد آواز و خوانندگی، استاد مهران مبینی، در اختیار علاقه مندان به این زمینه هنری قرار گرفته است. 16 قسمت به صورت ویدیوی آموزشی در این پکیج قرار دارد که 14 قسمت به تمرینات پرورش صدا، یک قسمت به بهداشت حنجره، و یک قسمت هم به معرفی اجمالی و رویکرد آموزشی پکیج اختصاص دارد. در مجموع 135 دقیقه ویدیوی آموزشی در یک بسته به صورت فایل فشرده (zip) با حجم تقریبی 660 مگابایت قرار دارد.

قسمت اول- آموزش تنفس اصلی:

در نخستین قسمت با اهمیت تنفس صحیح در خوانندگی آشنا می شوید. به صورت عملی می فهمیم که برای تولید یک صدای قوی، نیاز به دیافراگم قوی داریم و بر خلاف تصور، فشار آوردن به حنجره کاربردی ندارد و حتی باعث آسیب به تارهای صوتی می گردد. همچنین با انواع تنفس مثل نفس عمیق پزشکی، تنفس شکمی یا دیافراگمی و تنفس اصلی آشنا می شویم و روش به کارگیری تنفس اصلی که مناسب ترین نوع تمرینات تنفسی برای خوانندگی است را یاد می گیریم.

قسمت دوم- ساپورت تنفسی:

سه تمرین کاربردی برای ساپورت تنفسی در این مجموعه قرار دارد. ساپورت تنفسی به معنای مقاومت در برابر برگشت دیافراگم به سمت بالا است و  کاربرد آن عقب نگه داشتن هوا هنگام آواز می باشد. یادگیری ساپورت تنفسی برای تولید صدای درست، از ضروریات خوانندگی است.

قسمت سوم: تکنیک توانگ (Twang):

تکنیکی است برای باریک کردن مسیر صوت که منتج به افزایش شدت صوت بدون پرتاب مخرب هوا می شود. در اصل با این تکنیک بدون فشار آوردن به حنجره، صدایی نافذ و روشن تولید می کنیم. نمونه استفاده از تکنیک توانگ را می توان در راننده های خطوط حمل و نقل مشاهده کرد، که سالها بدون آنکه دچار مشکلات صوتی شوند، با صدای واضحی مسیر خود را به گوش مسافران می رسانند. البته آنها بدون اطلاع از این تکنیک استفاده می کنند. در قسمت سوم با ارائه یک تمرین یاد می گیریم چگونه از این تکنیک به صورت آگاهانه استفاده کنیم.

قسمت چهارم- تنظیم وضعیت فک، لب ها و زبان:

دو تمرین بسیار مناسب برای بهینه سازی وضعیت فک، لب و زبان در این مجموعه قرار دارد. برای خواندن آواز، ماهیچه های بسیار زیادی درگیر کار می شوند. زبان خود ماهیچه ای است قدرتمند که حالت های مختلف آن، کاملا بر آوای ایجاد شده تاثیر گذار است. همچنین وضعیت لب ها به عنوان آخرین عضو درگیر با خروج هوا، استفاده از فک پایین به عنوان یک تنظیم کننده متحرک؛ تا حد بسیار زیادی کیفیت کار خواننده را مشخص می نماید. تمرین های این قسمت تمرکز ویژه ای برای جلوگیری از بیرون زدگی فک پایین دارد. این بیرون زدگی می تواند موجب کشیدگی عضلات گردن و ایجاد تنش در تارهای صوتی گردد. خواننده می بایست دقت ویژه ای بر این موضوع داشته باشد.

قسمت پنجم- صدای اُوِر درایو (Overdrive):

این مود صدایی در متد cvt یک صدای تمام متالیک معرفی شده است که با استفاده از هوایی بسیار کم، صدایی پر قدرت و فریاد گونه را به وجود می آورد. برای نمونه واضح این مود صدایی در بین خوانندگان ایرانی، می توان از ابراهیم حامدی (ابی) نام برد. صدای پر قدرت او را شنیده اید و جالب است بدانید برای تولید این صدا به هوای بسیار ناچیزی احتیاج داریم. استاد مبینی علاوه بر ارائه تمرینی خوب برای یادگیری و تقویت صدای اور درایو، در آزمایشی با استفاده از یک شمع روشن به ما ثابت می کند که برای ایجاد چنین صدای قدرتمندی، هیچ نیازی به فشار هوای ذخیره شده در ریه ها نیست.

قسمت ششم- وارم آپ (Warm Up):

معرفی چند وارم آپ مفید برای تقویت حنجره و سیستم تنفسی. وارم آپ ها تمرینات سبکی هستند که نقش گرم کردن عضلات و سیستم حرکتی بدن را دارند. وارم آپ را می توان به نرمش کردن قبل از ورزش سنگین تشبیه نمود.

قسمت هفتم- نرم کام (Soft palate) و تاثیرات آن بر آواز:

وظیفه قسمت نرم کام در انتهای سقف دهان، بستن فضای بین بینی، گلو و حلق است. به صورت غیر ارادی از کاربرد نرم کام در موقع خوردن و آشامیدن استفاده می کنیم. وقتی نرم کام به پایین بیاید هوا از قسمت بینی، و وقتی بالا باشد هوا از قسمت دهان خارج می شود. تمرین هامینگ برای یافتن بهترین حالت استفاده از نرم کام در خوانندگی، توسط استاد آموزش داده می شود.

قسمت هشتم- صدای سر(Head Voice):

این صدا در خوانندگی کاربرد زیادی دارد و در نت های اوج، بسیار زیاد استفاده می شود. صدایی نازک، زیر و زنانه با ولوم پایین که حنجره آدمی قابلیت ایجاد آن را دارد. برای مثال اگر بخواهیم صدای زوزه گرگ را تقلید کنیم، ناخودآگاه از صدای سر استفاده کرده ایم. برای یادگیری و تولید هدفمند این صدا، تمرینی با مصوت های مختلف توسط استاد ارائه می شود.

قسمت نهم- صدای فالستو (Falsetto):

نرم ترین و سبک ترین صدایی است که در آواز استفاده می شود. تفاوت آن با صدای سر در هوا دار بودن آن است. در واقع در تولید صدای سر، تارهای صوتی بسیار نزدیک به هم و در حالت زیپ گون قرار می گیرند تا صدایی تیز و نافذ ایجاد شود. ولی در ایجاد صدای فالستو تارها کمی از هم فاصله می گیرند و هوای بیشتری از بین آنها خارج می شود. تمرین های خوبی برای یادگیری استفاده از این صدا در این قسمت آموزش داده می شود.

قسمت دهم- آشنایی با متد sovt و تمرین لیپرول (Lip Roll):

سیستم این متد، بر اساس باریک شدن خروجی هوا و بازگشت مقداری از هوا به تارهای صوتی است که با هوای بر آمده از سمت دیافراگم ایجاد تعادل می کند. در مجموع باعث می شود نت های بالا راحت تر اجرا شود. تمرین لیپرول باعث بهبود وضعیت تنفسی می گردد، فشار بر تارهای صوتی را کمتر می کند و همچنین موجب تسهیل فرایند انتقال صدا بین رجیسترهای صدایی مثلا از صدای سینه به صدای سر می گردد.

قسمت یازدهم- ادامه متد sovt و تمرین با نی (Strow):

تمرین با نی یا استراو باعث افزایش قدرت و دامنه صدا و اجرای بهتر نت های بالاتر می گردد. در این قسمت انواع مختلف این تمرین به صورت عملی به شما آموزش داده می شود. ابزار لازم برای این تمرین یک نی ساده نوشیدنی است.

قسمت دوازدهم- ادامه sovt و تمرین لکس واکس (Lax Vax):

این تمرین نیز مشابه تمرین استراو است با این تفاوت که نی در داخل ظرفی از آب قرار می گیرد. رفع خستگی حنجره، افزایش قدرت و دامنه صدا و بسته شدن تارهای صوتی از نتایج این تمرین کاربردی است. همچنین می تواند برای ترمیم حنجره آسیب دیده مورد استفاده قرار بگیرد. تمرین لکس واکس با الگوهای متفاوت در این قسمت تدریس می شود.

قسمت سیزدهم- صدای وکال فرای (Vocal Fry):

بم ترین جای صدا و مربوط به محدوده صدای سینه می باشد. در این حالت لرزش تارهای صوتی بسیار آهسته است و حالت خش مانند دارند. نمونه آن صدایی است که بعد از خواب از حنجره ما تولید می شود. خوانندگان باس بسیار زیاد از این صدا استفاده می کنند. یادگیری استفاده موثر از این صدا، تاثیر زیادی بر افزایش مهارت خوانندگی دارد. این تمرین به دو صورت بالا و پایین رونده به شما آموزش داده می شود.

قسمت چهاردهم- صدای تو دماغی (nasal sound):

وقتی صدایی را با تارهای حنجره خود تولید می کنیم، بدین معناست که با انبساط دیافراگم، هوای محبوس شده در ریه ها را از طریق مجاری تنفسی به خارج از بدن هدایت می کنیم. بخشی از این هوا از طریق دهان و درصدی از آن نیز از بینی خارج می شود. یک خواننده حرفه ای نسبت هوای خروجی از رزونانس های بینی و حفره دهانی خود را به خوبی کنترل می کند. صدای تو دماغی وقتی اتفاق می افتد که بنا به دلایلی هوا به خوبی از رزونانس های بینی خارج نمی شود و پشت ماسک صورت به دام می افتد. گاها صدای تو دماغی می تواد علت پزشکی مثل پلیپ و انحراف بینی داشته باشد. در این گونه مواقع، شخص برای رفع آن بایستی به پزشک مراجعه کند. اما در مواردی که صدای تو دماغی عاملی پزشکی ندارد، می توان با تمریناتی ساده اما مفید، چگونگی بالا نگه داشتن نرم کام را یاد گرفت و صدای تو دماغی را مرتفع نمود. در این قسمت استاد مبینی تمرین های لازم برای رفع این نوع صدا را ارائه کرده است.

قسمت پانزدهم- بهداشت حنجره:

در آخرین قسمت از مجوعه آموزش صداسازی، نکات مهمی در مورد بهداشت حنجره و مراقبت از تارهای صوتی را از زبان استاد می شنویم. بسیاری از باورهای غلطی که در این زمینه شنیده ایم، مورد بررسی قرار می گیرد. در مورد دو عامل مخرب تارهای صوتی یعنی دخانیات و الکل و عوارض آن بر تارهای صوتی و سیستم تنفسی به صورت مفصل صحبت می شود. همانطور که یک ساز نیاز به مراقبت های ویژه دارد، حنجره نیز برای سالم ماندن و داشتن عملکرد و کارایی مطلوب، به توجهات مراقبتی و پرهیز از عوامل مخرب و آسیب رسان احتیاج دارد.

فایل های صوتی، الگوی صداها در تمرینات صدا سازی

در هر قسمت از این پکیج، استاد تمریناتی را با استفاده از نت های موسیقی برای شما مشخص می کند. فایل صوتی خام این تمرینات در محتوای پکیج آموزشی قرار داده شده است و با دانلود پکیج، به این فایل ها نیز دسترسی خواهید داشت.

در گوشی خود یک نرم افزار پیانو نصب کنید

نیاز دارید یک پیانوی جیبی در اختیار داشته باشید تا تمریناتی که استاد به شما می دهد را بر روی نت اجرا کنید. اپلیکیشن perfect piano گزینه خوبی است که خود استاد هم آن را به شما پیشنهاد می دهد. این برنامه را به راحتی می توانید از سرویس های گوگل پلی، اپ استور، بازار و مایکت دانلود و نصب نمایید.

صحبت های استاد مهران مبینی، مدرس پر سابقه و خوشنام آواز و صداسازی

استاد مبینی در مورد پکیج صداسازی و رویکرد آموزشی آن؛ صحبت های ارزنده ای را با شما دارند که در ویدیوی زیر آن را مشاهده می کنید. ایشان سابقه و ید طولانی در عرصه خوانندگی و صداسازی داشته اند. دانش و توانمندی بالا در آموزش و انتقال مفاهیم، در کنار تواضع و فروتنی؛ حسن شهرت این مدرس محبوب را رقم زده است. میزبانی از این استاد حرفه ای و اخلاق مدار، افتخار بزرگی است برای وبسایت نت به نت.

در ویدیوی زیر صحبت های استاد مبینی در مورد این پکیج را ملاحظه بفرمایید