حال و هوای شروع موسیقی

سلام خدمت شما همراهان وبسایت نُت به نُت. مصطفی رسولیان هستم مدرس ساز سنتور. در این مقاله قصد دارم از حال و هوای شروع موسیقی برایتان بگویم. این نوشتار برای همه نوازندگان مخصوصا کسانی است که میخواهد شروع به تحصیل هنر نوازندگی سنتور یا هر ساز دیگری کنند. در کشور ما ایران با توجه به شرایط اجتماعی و اقتصادی و همچنین تجربه ای که من در این چند سال کسب کرده ام، اکثر قریب به اتفاق کسانی که به کلاس موسیقی می روند،  یا محصلند یا شاغل. البته درصد قابل توجهی هم در سنین کودکی به سر می برند که این مورد هم شرایط خاص خودش را دارد. به عنوان مثال این دسته بیشتر با پدر یا مادر در کلاس حضور پیدا میکنن که مخاطب نیمی از حرفهای ما در کلاس، والدین آنهاست.

آموزش سنتور در وب سایت نت به نت

حال و هوای شروع موسیقی

به جز کلان شهرهای بزرگ، در اکثر شهرها هنرستان یا دانشگاه موسیقی وجود ندارد و طبعا همه هنرجویان برای آموزش موسیقی به آموزشگاه های موسیقی مراجعه میکنند. پس یادگیری موسیقی برای کسانی که شاغل هستند یا در مدارس و دانشگاهها تحصیل می کنند، حکم حرفه ی دوم را پیدا می کند که اگر چه اولویت آن کم تر از حرفه ی اصلی است، اما به هر حال بایستی به آن بپردازند و برای کسب نتیجه دلخواه، آن را جدی بگیرند و برایش وقت انرژی صرف کنند. پس حتما کار سختی را پیش رو خواهند داشت. میخواهیم خیلی واقعی به این موضوع بنگریم. فرد شاغل پس از یک روز کاری، مجددا باید پس از یک استراحت کوتاه یا بلافاصله، به اولویت دوم زندگی حرفه ای خود بپردازد. یعنی می بایست سر کلاس موسیقی یا سر جلسه ی تمرین مجتزی حاضر شود. مسلما این امر، خود انرژی مضاعفی خواهد خواست. به خاطر همین نکته، بارها دیده شده که هنرجویان ابتدا با عشق وارد این حرفه می شوند و با شوق و اشتیاق یادگیری نوازندگی را استارت می زنند، ولی وقتی که به سر بالایی تمرین ها می رسند، پس از مدتی این سختی ها بر اشتیاق آنها غلبه می کند و خود به خود گرمای ذوق آنها سرد می شوند. در اینجاست که گهگاه از آنها جمله ای را می شنویم با این مضمون: «راستش من دیگر نمیتوانم ادامه دهم، خیلی موسیقی سخت است و من فکر نمی کردم اینقدر انرژی می خواهد. فرصت تمرین ندارم و...» البته این موضوع در کودکان و افراد محصلی که در دوره های ابتدایی و  راهنمایی تدریس می کنند کم تر به چشم می خورد که با توجه به اقتضای سن آنها و انرژی خالص و ذهن بی دغدغه ای که دارند امری طبیعی ست. برای همین است که توصیه میکنیم فرزندان خود را از سنین پایین برای کسب هنر و تجربه تشویق کنید. چرا که احتمال سرد شدن آنها به خاطر دلایلی چون فرصت کم تمرین و پیچ و خم های زندگی و خستگی ها و مسئولیت های مختلف کمتر خواهد بود.

اهمیت تمرین ها

یکی از معضلاتی که به عنوان مدرس با آن سر و کار داریم، اینست که هنرجو بدون تمرین سر کلاس ها حاضر شود. که  این موضوع برای خود هنرجو مشکلات  مضاعفی را به همراه خواهد داشت. اگر استاد بخواهد درس جدید بدهد، خب به خاطر سلسله بندی مطالب و عدم آمادگی هنرجو امکانش نیست. اگر هم استاد بدون توجه به این مسئله درس جدید را شروع کند، هنرجو با انبوه مطالبی که یاد نگرفته و انباشت شده مواجه می شود که این امر خیلی زود می تواند هر اشتیاقی را کور و هنرجو را از ادامه یادگیری منصرف نماید.

نکات اصولی شروع یادگیری موسیقی

1- هنرجو در ابتدای کار باید قبول کند که باید کمی بیشتر از زمان گذشته وقت و انرژی بگذارد و این امری است اجتناب ناپذیر.

2- استمرار در شرکت در کلاسها (چه حضوری چه مجازی) به صورت مستمر. یعنی هنرجو نباید کلاس های خود را به دلایل خستگی و بی حوصلگی به تعویق بیاندازد. این امر باعث می شود که همیشه راهی برای فرار از تمرینات پیدا کند که عدم موفقیت را به همراه خواهد داشت. 

3- هنرجو باید بداند اگر یک روز برای حضور در کلاس بی حوصله است، این بی حوصلگی مربوط به موسیقی نخواهد بود و حتما به روزی که گذرانده است مربوط است و یک خستگی معمولی ناشی از فعالیت روزانه  می باشد. 

4- سعی کند هر روز تمرین کند. حتی در کم ترین زمان. هیچ گاه ذهن ناخودآگاه نباید متوجه شود که تمرین نکردن هم شدنی ست. و گرنه دائما هنرجو را وسوسه خواهد کرد که بعضی روزها تمرین نکند. البته در این بین نقش مدرس مربوطه هم بسیار حائز اهمیت است. مدرس میتواند با توجه به شرایط هنرجو، تمرینات و درسهایی را انتخاب کند تا او به ادامه کار ترغیب شود. حتی نحوه ی تشویق و تنبیه استاد در این موارد بسیار تاثیر گذار خواهد بود. لذا مهمترین مساله ای که هنرجو با آن روبرو است، تمرین دروس میباشد. (البته فرض بر این است که مدرس مربوطه کار خودش را صحیح انجام داده و طبق اصول و استاندارد ها مطالب را به هنر جو منتقل میکند و در زمینه تفهیم مطالب مشکلی نباشد. به این موضوع هم در مقاله ای جداگانه  خواهیم پرداخت.)

نکات اصولی برای تمرین ها

هنر جو چگونه تمرین کند و چه شرایطی را برای خودش فراهم کند تا تمرین موثرتری کرده باشد؟

1- صبر و شکیبایی  از ضروری ترین فاکتورها برای یادگیری هر هنر و حرفه ای در رسیدن به موفقیت محسوب می شود .مخصوصا کار ظریفی مثل یادگیری  موسیقی. ضمیر آدمی خود به خود عجله و شتاب را برای رفتن به مراحل بعدی  دارد. باید بدانید که این شتاب، نوعی ذوق کاذب است. پس از این موضوع پرهیز کند .

2- حتما سعی کند موقع تمرین تمرکز کافی داشته باشد. اینکه ذهن آدم هنگام تمرینات به هر جایی پر بکشد، آن تمرین ملکه ذهن نمی شود و از لحاظ تاثیر، کاملا بی اثر خواهد بود. هنرجو می بایست ارباب ذهن خود شود و او را محکوم به تمرکز در تایم تمرین نماید.

3- بستر محیطی مناسب برای تمرین را مهیا کند. تمرین موسیقی در جایی که رفت و آمد است یا سر و صدای زیادی وجود دارد، بازدهی مطلوبی نخواهد داشت. 

4- در انتظار معجره نباشد. دیده ایم که هنرجویان مراجعه میکنند به بعضی از سایت های نا معتبر و به گمان خود مکمل آموزشی خود را دریافت می کنند. گاه این حرکات خودسرانه بسیار مخرب خواهد بود. به استاد خود و کتابی که معرفی کرده، مثل کتاب دستور سنتور فرامرز پایور و یا کتاب شیوه سنتور نوازی استاد کامکار اعتماد کنید و هیچ گاه انتظار معجزه نداشته باشید. نوازنده شدن یک شبه میسر نمی گردد.