درود بر شما دوستداران عزیز ساز سه تار در وب سایت نت به نت. در اين مقاله قصد داریم به شما ياد بدهیم که چگونه پرده‌های سه تار خود را کاملاً دقیق تنظيم كنيد. معمولاً وقتی ساز جديدی می‌خريد يا اينكه پرده سازتان را عوض می‌كنيد و يا اينكه زیاد تمرین می‌کنید، پرده‌های سه تار جابجا می‌شود. مثلاً هنگامی که داريد آهنگی را می‌نوازيد، روی بعضي پرده ها كه انگشت می‌گذاريد، صدای غيرعادی می‌شنويد و حس می‌كنيد سازتان کوک نيست و اين موضوع باعث آزار شما می‌شود و حتی گاه حسابی روی اعصابتان است.
 

آموزش سه تار در وب سایت نت به نت

اولين بار كه اين مشكل در نواختن برای من پيش آمد، خيلی سردرگم شدم، با چند تن از اساتيد تماس گرفتم ولی آنها گفتند ساز را بياور تا بررسی كنيم، اما به دليل مسافت زياد تا منزل استاد و فرصت كم، از این کار منصرف شدم، با خود گفتم بايد خودم راهش را پيدا كنم، در اينترنت جستجو كردم اما اطلاعات مفيدی پيدا نكردم، تا اينكه همان پرده‌ای كه صدایش برایم آزاردهنده شده بود را كمی بالا و پایین بردم، با خودم گفتم امتحانی بكنم؛ به خاطر دارم پرده پنجم سازم (نت می) بود. صدای مناسبی نداشت و مشخص بود جا به جا شده است. آن را به طرف بالای دسته كشيدم متوجه شدم كه بدتر شد. تقريباً 2 ميليمتر از جای قبلی كه بود به طرف پایین دسته كشيدم، وقتی انگشت گذاری كردم، متوجه شدم صدای «می» دقيق و خوب شنيده شد. از این موضوع خوشحال شدم، با تيونر هم تست كردم و مطمئن شدم که دقيقاً «می» است. لذا در این مقاله برای شما عزیزان، دو روش برای تنظیم پرده‌های سه تار در نظر گرفته‌ام. روش اول با استفاده از«جدول تنظیم فواصل» و روش دوم «تنظیم پرده‌ها با استفاده از تیونر» است. پس در ادامه مقاله با ما همراه باشید.

چرا سه تار گز می زند؟

روش اول) تنظیم پرده ها با استفاده از جدول فواصل

روش کار با این جدول بسیار ساده است  به این صورت که برای هر پرده دو اندازه بر حسب سانتیمتر به شما می دهد. درسرتیتر جدول فواصل « پرده – نت پرده – فاصله از خرک و فاصله از شیطانک » را مشاهده میکنید که در ادامه مقاله به تفصیل برایتان توضیح خواهیم داد. توجه کنید که جدول فواصل، تمام پرده های سیم اول را برای شما مشخص میکند و اصلا نگران سیم دوم و سیم های بم نباشید، اگر سیم ها دقیق « دو – سل – دو – دو » کوک باشند، وقتی پرده ها طبق سیم اول تنظیم شوند، پرده های سیم دوم  و بم هم خود به خود تنظیم خواهد شد.

برای خرید سه تار و اطلاع از قیمت سه تار استاندارد اینجا را کلیک کنید.

دانلود فایل PDF جدول فواصل

روش کار با جدول فواصل

در ابتدا یک متر خیاطی و یا خط کش آماده کنید. سپس به دقت جدول فواصل را مشاهده کنید. همانطور که در عناوین جدول از راست به چپ می بینید، در اولین ستون، عنوان پرده نوشته شده است، در این ستون شماره پرده های ساز از 1 تا 25 نوشته شده است، پس به این نکته دقت کنید اولین پرده بعد از شیطانک پرده یکم است.

شناخت پرده های سه تار

در ستون دوم، نام مربوط به هر شماره پرده در مقابل آن نوشته شده است. در قسمت خرک، فاصله پرده تا خرک ساز را نشان می دهد که باید دقت کنید فاصله پرده تا خرک دقیقاً به همان مقدار باشد. فرض کنید هنگامی که نمیدانیم پرده «ر» دقیقا باید کجا قرار بگیرد، ابتدای متر یا خطکش را روی خرک قرار دهید و همانطور که در جدول نوشته شده است، پرده دوم یا همان پرده « ر» در فاصله 58.9 سانتیمتر از خرک قرار دارد، پس روی دسته فاصله 58.9 سانتیمتر از خرک را پیدا کنید، این جا نقطه ای است که پرده « ر» بسته می شود. روش دوم برای تنظیم دقیق پردهها، استفاده از ستون فاصله پرده از شیطانک است. برای این روش، فاصله پرده  «ر» از شیطانک را بررسی می کنیم، همانطور که در جدول مشاهده می کنید، این فاصله برابر با 7.1 سانتیمتر است، پس ابتدای متر را روی شیطانک قرار می دهید و فاصله 7.1 سانتیمتری از شیطانک را پیدا میکنید، این نقطه محل قرار گرفتن پرده «ر» است. طبق این نمونه، تمام پرده ها را به ترتیب تنظیم کنید. هنرجویان عزیز، دقت کنید که این فواصل برای یک سه تار استاندارد تعریف شده است، شاید با اختلاف چند میلیمتر، اندازه ها در هر سه تار متفاوت باشد، اما تقریبا با اختلاف بسیار اندکی، فواصل پرده ها همین اندازه است.

روش دوم) تنظيم پرده های سه تار با استفاده از تيونر

اگر کوک سه تار را با استفاده از تیونر یاد گرفته باشید. تنظیم پرده ها با تیونر برایتان راحت خواهد بود. بیاید در این مرحله با یک مثال پیش برویم. تصور کنید پرده « می » همان پرده پنجم، صدای مطبوع و مناسبی ندارد و اصطلاحاً به دل نمی نشیند. در این مواقع به احتمال بسیار زیاد پرده ساز جابجا شده است، تصمیم میگیریم پرده آن را دقیق تنظیم کنیم، پیش از هر کاری از کوک بودن سیم های سازتان مطمئن شوید، حال برنامه تیونر را باز کنید.

آموزش تئوری موسیقی در وب سایت نت به نت

آموزش سه تار با تدریس علی اقبال

انگشتتان را روی پرده «می» بگیرید و به ساز مضراب بزنید. در این حالت تیونر باید حرف E  را به شما نشان دهد. اگرپرده از جای پرده «می»  پایین تررفته باشد، نت بعدی را نشان می دهد، یعنی به «فا» نزدیک تر و شبیه تر می شود. پس باید پرده را بالاتر بکشید و دوباره امتحان کنید. دوباره پرده را بگیرید، به ساز مضراب بزنید و حرف نشان داده شده روی تیونر را بررسی کنید، تا جای دقیق «می» را روی دسته ساز پیدا کنید. به همین صورت تمام پرده ها را تنظیم می کنید. انگشت را روی پرده می گذارید، به سیم مضراب می زنید، سپس به تیونر نگاه می کنید که چه حرفی را نشان میدهد؛ اگر درست بود که مشخص است کارتان را خوب انجام داده اید، اما اگر درست نبود پرده را کمی بالا یا پایین می کشید تا به نت مورد نظر برسید.

برای آنکه توضیحات را بهتر متوجه شوید، لطفا ویدیوی آموزشی مربوطه را به دقت مشاهده کنید. منتظر نظرات و پیشنهادات شما عزیزان هستیم.

لطفاً برای درک بهتر مطالب، ویدیوی آموزشی  تنظیم پرده‌های سه تار را مشاهده فرماييد.

اگر به ساز تنبک علاقه دارین پیشنهاد میکنیم حتما از قسمت آموزش تنبک سایت نت به نت دیدن کنید.