5 نکته مهم که باعث میشود سه تار نواز بهتری شویم

5 نکته مهم که باعث میشود سه تار نواز بهتری شویم

 

درود به شما همراهان وبسایت نت به نت. در این مقاله قصد دارم چند موضوع مهم و کابردی را خدمتتان عرض کنم که با رعایت این موارد، تغییرات بسیاری در نوازندگی خود احساس خواهید کرد. مطالبی را که عنوان میکنم طی تجربه چند ساله نوازندگی خود بدست آورده ام و تاثیراتش را مشاهده کرده ام. لذا وقتی به پایان این مقاله رسیدید، موارد را با وضعیتی که اکنون دارید مقایسه کنید. ببینید آیا این کارها را انجام می دهید یا خیر.

اگر چند سالی است که تار یا سه تار می نوازید ولی هنوز از نواختن خود راضی نیستید و حس میکنید پیشرفت چندانی نکرده اید، خواندن این مقاله کمک بزرگی به شما خواهد بود. البته به شرط اینکه به این موارد عمل کنید و صرفاً یک مقاله خواندنی نباشد. این مقاله برای نوازندگان تمامی سازها مفید خواهد بود.

 

آموزش سه تار در وب سایت نت به نت

 

چند سوال مهم که باید به آنها پاسخ دهید

 

تصور کنید همین امروز که این مطلب را میخوانید، 2 سال از نوازندگی شما می گذرد. چند سوال مطرح میکنم تا شما را با آنچه که به آن رسیده اید روبرو کنم. پس قلم و کاغذی بردارید و این سوالات را به ترتیب شماره بنویسید.

1-    آیا از نواختنم لذت میبرم؟

2-    آیا استادم باعث شده من خودم را کشف کنم و بتوانم داشته های خود را روی ساز بیاورم؟

3-    آیا نُت هر آهنگی را ببینم می توانم آن را بنوازم؟

4-    آیا وقتی نواخته ضبط شده خود را میشنوم از آن راضی هستم؟

 

اینها سوالات مهمی است که هر کدام بیانگر پیشرفت و وفقیت شماست.

حال از شما میخواهم وقتی به پایان این مقاله رسیدید، به این چهار سوال پاسخ دهید. و اما چرا گفتم سوالها را ابتدا بنویسید؟ ببینید دوستان! نوشتن به همراه خود تعهد می آورد و ذهنیت شما را به دنیای فیزیکی وارد می کند. نوشتن شما را وادار به عمل کرد میکند. بدون شک هیچوقت این سوالات را از خود نپرسیده ایم و هیچ کس هم به ما نگفته است چنین کاری کنیم. این تکنیک را از یک کتاب یاد گرفتم که در آن نوشته بود: «کیفیت زندگی شما به سوالاتی بستگی دارد که از خود می پرسید.»

پیشنهاد میکنم نه فقط برای نوازندگی، بلکه برای تمام فعالیت های زندگی خود همیشه سوالهایی را مطرح کنید و به آنها پاسخ دهید. بگذریم و به بحث اصلی برگردیم.

 من این سوالات را برای یکی از هنرجویانم که مقداری از نوازندگی خود نا امید بود و چند سالی هم کلاس میرفت فرستادم و جواب هایش را گرفتم. به مرور آنها می پردازیم تا به اتفاق به نتیجه ای برسیم.

 

 

1 -  آیا از نواختنم لذت میبرم؟

 

  پاسخ: «من دوست دارم ترانه های قدیمی ایرانی رو با سه تار بزنم. خیلی با آهنگ های ایرانی حال میکنم. آهنگ ها را از روی نت میزنم اما خیلی دست و پا شکسته. و اصلاً حفظ نمی شم و در نهایت ازش لذتی نمی برم!»

 

۲ -  آیا استادم باعث شده من خودم را کشف کنم و داشته های خودم را روی ساز بیاورم؟

 

پاسخ: «استادم مرد خوب و مهربونیه و خیلی با حوصله به من درس میده اما این که میگید خودم را کشف کنم و حرفای دلم رو با ساز بزنم نه اینجوری نیست. مثل بقیه بچه ها کلاس میرم و هر نتی بهم میده میزنم و بعد هفته بعد سر کلاس براش میزنم.»

 

3 -  آیا نُت هر آهنگی را ببینم میتوانم آن را بنوازم؟

 

پاسخ: «نت هر آهنگی رو نمیتونم بزنم. همون آهنگی که استادم بهم درس میده رو فقط میتونم بزنم. وقتی نت جدیدی جلوم بزارم کمی گیج میشم. حتما باید از استادم سوال کنم تا بفهمم چی به چیه.»

 

4 - آیا وقتی نواخته ضبط شده خود را می شنوم از آن راضی هستم؟

 

پاسخ: «واقعیت رو بخواید نه. البته خیلی خوشحالم که این کار رو بهم یاد دادید که نواخته های خودم رو ضبط کنم. حس میکنم یه آینه جلوم گذاشتم و ایرادات خودم رو پیدا میکنم. بعد که شنیدم سعی میکنم رفع اشکال کنم.»

 

 

پاسخ های این دوست عزیز رو دیدید. خیلی ساده خودش را ارزیابی کرد و تصمیم به تغییراتی در روند کار خودش گرفت. من در ادامه مقاله ۵ نکته ای را که باعث میشود نوازندگی شما بهبود پیدا کند و در نهایت از نواختن خود لذت ببرید را برایتان عرض میکنم.

 

 

1- تمرین روزانه را جدی بگیرید

 

شما باید هر روز تمرین کنید. حداقل 15 دقیقه هم که شده حتما باید انجام دهید. این کار باید برای شما به یک عادت تبدیل شود. مثل باشگاه رفتن، مثل مسواک زدن پیش از خواب و مثل عبادت کردن. بزرگترین تاثیرات، با مداومت و استمرار اتفاق می افتد. قطرات آب در دراز مدت سنگ سخت را سوراخ میکنند که این قدرت استمرار است. من زمانی به این موضوع ایمان آوردم که کتاب شگفت انگیز "اثر مرکب" از دارن هاردی را مطالعه کردم. در این کتاب به مثال معروف خرگوش و لاکپشت اشاره میکند. حتما نیاز نیست مثل خرگوش بتازید و یک جا از پا در بیایید. دارن هاردی میگوید مثل لاکپشت باشید. آهسته اما پیوسته ادامه دهید و اثرات جادویی آن را مشاهده کنید. در ضرب المثل های اصیل خودمان هم داریم. جایی که شیخ اجل سعدی می فرماید:

 

"رهرو آن نیست که گه تند و گهی خسته رود

رهرو آنست که آهسته و پیوسته رود".

 

پس از شما خواهشمندم تمرین روزانه را فراموش نکنید. مطمئن باشید همه ما حداقل 15 دقیقه وقت خالی در طول روز داریم که به تمرین سه تار اختصاص دهیم.

 

 ۲- مقابل آینه بنشینید و تمرین کنید.

 

   اگر در منزل آینه قدی دارید، جلوی آن نشسته و تمرین کنید. تمرین کردن در مقابل آینه چند مزیت دارد. اول اینکه استایل نشستن شما درست می شود. استایل نوازندگی بسیار مهم است. شما وقتی درست و اصولی بنشینید و ساز را درست به دست بگیرید، به ساز خود مسلط شده و حسی مقتدرانه موقع نواختن پیدا می کنید. اگر به استاد حسین علیزاده موقع نواختن دقت کنید، لذت می برید. چراکه ایشان وقتی می نوازند، مخاطب تمام احساس ایشان را دریافت می کند. موقع دیدن اجراهای ایشان نه تنها از نظر شنیداری، بلکه از نظر دیداری هم لذت می بریم. مزیت دوم آن حفظ شدن جای پرده های سه تار است. به این صورت که وقتی جلو آینه نشسته اید، موقع نواختن به پرده ها نگاه نکنید. اگر خواستید روی دسته ساز جای پرده ها را پیدا کنید، از روی آینه، دسته‌ی ساز را مشاهده کنید. این کار باعث میشود به مرور جای پرده ها را حفظ شوید.

 

 

3- آزاد نوازی کنید

 

آزاد نوازی یعنی بدون توجه به هیچ نت و آهنگی، احساسات درونی خودتان را روی سه تار بیاورید. این کار شگفت انگیز است و باعث تقویت بداهه نوازی در شما می گردد. هر از چند گاهی در خلوت خودتان ساز را بردارید و حالی که آن لحظه دارید را روی ساز بیاورید. نگذارید ذهن شما راکد بماند و غالبی بسته به خود بگیرد. همه ما انسانها شخصیتی مخصوص به خود و حرفهایی ناگفته در دل داریم که می توانیم بیان کنیم. نویسندگان با نوشتن حرف می زنند. نقاشان با نقاشی، شاعران با اشعارشان و ما نوازندگان با ساز خود حرف می زنیم. آزاد نوازی به تخیلات و اندیشه های شخصی شما بال و پر می دهد و زمینه را برای آهنگسازی فراهم می کند. برای درک این موضوع پیشنهاد میکنم مقاله چگونه بداهه نوازی کنیم را مطالعه کنید.

 

4- نواخته های خود را ضبط کنید

 

خیلی روی این موضوع تاکید دارم چون واقعاً اثرش را دیده ام. وقتی نواخته های خود را ضبط می کنید و بعد آن را گوش می دهید، تمام ایرادهای خود را پیدا می کنید. این کار همانند آینه عمل می کند. آینه ها به شما دروغ نمی گویند و حقیقت را برای شما آشکار می سازند. ما انسانها معمولاً نسبت به انتقاد واکنش نشان می دهیم. مثلاً اگر کاری را اشتباه انجام دهیم و یکی به ما ایراد بگیرید، در مقابل او جبهه می گیریم؛ مگر اینکه ظرفیتمان خیلی بالا باشد. اما وقتی تصویری حقیقی از عملکرد خودمان را توسط شیئی بی طرف مثل آینه ببینم دیگر جبهه نمیگیریم. ضبط کارهایمان دقیقاً نقش آن آینه را ایفا می کند. مزیت دیگری که ضبط کردن موقع نواختن دارد این است که حس میکنید مخاطبی مشغول گوش دادن به آهنگ شماست. کمی استرس می گیرید و احساس میکنید باید درست بنوازید. این استرس خوب است و شما را در موقعیت اجرای واقعی قرار می دهد.

 

5 - هدف گذاری کنید و برای خود برنامه زمانی مشخص کنید

 

وقتی خودتان را محدود نکنید و زمان خاصی برای خودتان مشخص نکنید، به کاری که انجام میدهید متعهد نمی شوید. طبیعت ما انسانها همین است. به قول معروف تا "زور بالای سرمان نباشد" بی خیال کار می شویم. هیچکس خوشش نمی آید 7 صبح از خواب ناز بیدار شود و سرکار یا دانشگاه برود. پس چرا بیدار میشویم ؟ شما به این خاطر حقوق دریافت می کنید و اگر دانشگاه می روید قرار است بعد از چند ترم مدرکتان را بگیرید. پس هدف نهایی، شما را وادار به بیدار شدن از خواب و درس خواندن می کند. در مورد نوازندگی هیچکس شما را وادار نمی کند که تمرین کنید و این فقط این خود شما هستید که باید زمانتان را مدیریت کنید. که این امر موقعی محقق میشود که قلم و کاغذ را بردارید و همه چیز را بنویسید. به عنوان مثال: من باید طی 3 ماه بسته آموزشی ماهور را تمام کنم. یا من باید هفته ای یکی از آهنگهای تار و سه تار را یاد بگیرم. دقیقاً همه چیز را بنویسید حتی جزئیات. مثلاً بخش ماهور کتاب استاد ذوالفنون 29 درس دارد. من باید هفته ای دو درس را کار کنم. هیچ توجیهی برای تمرین نکردن نیست. اگر این هفته دو درس را تمرین نکنم خودم را جریمه می کنم و باید هفته بعد چهار درس را کار کنم.

دقت کردید دوستان، به همین شکل خیلی جدی و حساب شده باید پیش بروید. وقتی یک هفته طبق برنامه ای که پیش رفتید عمل کردید، از این تعهد لذت می برید. حس مفید بودن به شما دست می دهد و انگیزه پیدا می کنید به این روش ادامه دهید.

وقتی این روش را در تمریناتم به کار بردم و اثرش را دیدم، در مورد کاهش وزن و باشگاه رفتن هم این سیستم را پیاده کردم و الان میبینم روش زندگی من عوض شده و دست به هر کاری میزنم با این روش برنامه ریزی خیلی زود به نتیجه مثبت می رسم.

 

سخن پایانی

 

 دوستان عزیز! مطالبی که برایتان عنوان کردم را فراموش نکنید. اینها دقیقاً تجربیات شخصی من هست که برایم فوق العاده اثر بخش بوده. پیشنهاد می کنم آنها را به کار بگیرید و ببینید چقدر به خاطر انگیزه حاصله، نوازندگی شما تغییر می کند. همین الان ارزیابی خودتان را شروع کنید. قلم و کاغذ را بردارید و آن چهار سوالی را که گفتم بنویسید و به آن پاسخ دهید. در پایان خوشحال می شوم دیدگاه خود را در مورد این مقاله در قسمت نظرات بنویسید.

 

تهیه شده در وب سایت آموزش موسیقی نت به نت

با سپاس علی اقبال